بازگشت
آيا آي اس آي با طالبان همكاري مي كند؟
محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

یک پژوهشکده امریکایی درآخرين گزارش تحقيقي خود به اين نتيجه رسيده است كه عوامل اطلاعاتی پاکستان و نیروهای شبه نظامی دولتی این کشور به آموزش طالبان کمک مي كند. هرچند اين گزارش نيز شبيه دهها گزارشي است كه در مورد فعاليت گروهها تروريستي درپاكستان از سوي موسسات پژوهشي مختلف و مجلات و روزنامه هاي متعدد به نشر مي سد. ولي هيچ راه حل عملي براي سركوب گروه هاي افراطي در ايالت سرحد ارايه نمي گردد و هيچ تصميم جدي براي سركوب و در هم شكستن پايگاههاي مخفي آنان دراين ايالت، گرفته نمي شود.

ترديد و دو دلي كشورهاي غربي بويژه امريكا و ديگر كشورهاي عضو ناتو در مورد نابودي پايگاههاي گروههاي تروريستي درپاكستان، سبب گرديده اين اين سئوال را به وجود آورد كه آيا امريكا و ديگر اعضاي ناتو توان حمله بر پايگاههاي گروههاي افراطي طالبان و القاعده را در ايالت سرحد ندارند، يا عوامل ديگري درآن نهفته است؟

آنچه سبب گرديده است سئوالات متعددي در ذهن تحليل گران همچنان لاينحل بماند اين است كه در گزارش هاي متعددي كه از سوي غربي ها منتشر مي گردد تاكيد دارند كه جريان هاي تروريستي و افراطي از منطقه نابود نخواهد شد مگر اين كه پناه گاه اصلي آنان مورد حمله قرار گيرد. اما تاكنون هفت سال از حضور نيروهاي خارجي درافغانستان مي گذرد، جز چند حمله محدود هوايي بالاي پايگاههاي تروريست ها در وزيرستان، هيچ عمليات موثري دراين منطقه صورت نگرفته است و گروههاي افراطي به راحتي و دور از هرگونه خطري به فعاليت هاي شان ادامه مي دهند.

آخرين گزارشي را كه موسسه رند در امريكا دراين باره منتشر كرده است، هرچند چيز تازه اي كه قابل توجه باشد نيست و همان حرف هايي گذشته تكرار  گرديده است، اما نكته قابل اهميت دراين گزارش اين است كه اين بار روشن و آشكار سرويس هاي اطلاعاتي پاكستان به همكاري باطالبان متهم گرديده است. دراين گزارش آمده است، در صورتی که مخفیگاه ها و پناهگاه های طالبان در پاکستان از بین نرود ، امریکا با پیامدهایی فلج کننده و بلند مدت در افغانستان مواجه خواهد شد.در این گزارش اظهارات اخیر جنرال های امریکایی منعکس شده است، آنان هشدار داده اند، پناهگاه های امن ستیزه جویان در پاکستان تهدید جدي برای تلاش هاي صلح در افغانستان است. ست جونز كه اين گزارش را تهيه كرده مي گويد، هر شورش موفقی در افغانستان از سال 1979میلادی از پناهگاه های امنی در کشورهای همسایه برخوردار بوده است و شورش هاي فعلی نیز تفاوتی با آن ندارد. هم اکنون گروه طالبان و دیگر گروه ها از افرادی در دولت پاکستان کمک می گیرند و تا زمانی که این امر پایان نپذیرد، امنیت بلند مدت منطقه در مخاطره است.

اين پژوهش كه اقدامات ضد شورش در افغانستان نام دارد آشكارا گفته است كه برخی از مقامات کنونی و سابق سرویس اطلاعاتی پاکستان و نیروی مرزی این کشور به طور مستقیم به ستیزه جویان طالبان کمک کرده و همچنین در تامین مراقبت های پزشکی برای جنگجویان زخمی همکاری کرده اند. در این پژوهش آمده است، مقامات سازمان پیمان اتلانتیک شمالی ناتو از چندین نمونه از اقدامات عوامل اطلاعاتی پاکستان در ارائه اطلاعات به جنگجویان طالبان ، حتی مطلع کردن نیروهای طالبان از مکان و تحرکات نیروهای افغان و ائتلاف که به شکست چند عملیات نظامی امریکا و ناتو بر ضد طالبان منجر شده است ، پرده برداشته اند.

در این گزارش امده است سرویس اطلاعاتی پاکستان و دیگر اژانس های دولتی این کشور به شورشیان طالبان و دیگر شورشیان در اردوگاه هایی در پاکستان آموزش داده و به آنها کمک مالی و اطلاعاتی کرده و همچنین در عبور از مرز به آنها کمک کرده اند. اين گزارش از قول مقامات اطلاعاتی افغانستان مي نويسد، مردان جوان و تحصیل نکرده در مناطق قبایلی مرزی پاکستان به خدمت گرفته می شوند تا به بمب گذاران انتحاری و افرادی جنگجو تبدیل شوند. هم چنين ستیزه جویان پس از جنگ ها یا حملات در افغانستان به منظور استراحت و مسلح شدن مجدد به پاکستان باز می گردند.

نكته جديدي كه دراين گزارش تحقيقي ديده مي شود اين است كه در آن علنا از همكاري مقامات اطلاعاتي و نيروهاي مرزي دولت پاكستان با طالبان پرده برداشته است. در حالي كه تا پيش از اين اين گمانه موجود بود كه تعدادي از افراد بازنشسته سرويس اطلاعاتي پاكستان كه به پيروان ضيا الحق معروف بودند با طالبان همكاري دارند و اين سرويس از وجود افراد طرف دار طالبان پاكسازي گرديده است، اما اين گزارش ثابت كرده است كه افرادي فعال دراين شبكه هنوز هم وجود دارند كه با طالبان و القاعده همكاري مي كنند.

با آن كه در گزارشي كه چندي پيش از سوي امريكا منتشر شده بود، در آن آمده بود كه القاعده در كشورهاي اروپايي و امريكا و نيز در خاورميانه تضعيف شده است،ولي درپاكستان و افغانستان همچنان فعاليت هاي شان جريان دارد و در حال تضعيف شدن است. اكنون با انتشار اين گزارش تحقيقي روشن شده است كه گزارش قبلي غلط بوده و گروه القاعده و طالبان بويژه پس از توافق نامه صلح گروههاي افراطي با دولت ائتلافي پاكستان، چندين برابر فعاليت هاي شان دراين منطقه افزايش يافته است و به گفته مقامات امنيتي افغانستان پس از امضاي آتش بس در ايالت سرحد نزديك 60 در صد فعاليت هاي طالبان نسبت به قبل از آتش بس افزايش يافته است.

دركنار همه گزراش هاي گوناگون به نظر مي رسد گزارشي كه وزارت خارجه امريكا حدود يك ماه نيم قبل منتشر كرده است، نسبت به ديگر گزارش هاي منتشر شده بيشتر قابل قبول باشد. گزارش تحقيقي اين وزارت خانه، از فعاليت هاي بيشتر گروههاي تروريستي در جهان خبر مي دهد. دراين گزارش حتي وضعيت فعاليت هاي تروريسم القاعده را مشابه فعاليت هاي گسترده وفعال اين گروه قبل از حمله 11 سپتامبر مي داند. وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه خود شبکه القاعده را خطر اصلی علیه غرب و ایران را فعالترین حامی تروریسم در جهان معرفی كرده و نوشته است، شبکه القاعده و گروه های مرتبط با آن بزرگترن تهدید تروریستی برای امريكا و متحدان این کشور محسوب می شوند و با دسترسی القاعده به پناهگاهی امن در مناطق قبیله نشین شمال غرب پاکستان، خطر این گروه افزایش یافته است.

براساس اين گزارش، شبکه القاعده از مراکز خود در این منطقه به سازماندهی و پیاده کردن حملات تروریستی در افغانستان دست می زند و همچنین به برنامه ریزی برای عضوگیری از سرتاسر جهان و آموزش آنان مبادرت می ورزند. شبکه القاعده توانسته با برخورداری از این امکانات، بخشی از ظرفیت عملیاتی خود را بازسازی کند و به شرایط قبل از حملات یازدهم سپتامبر سال 2001 بازگرداند. فعالان القاعده همچنین توانسته اند در مناطقی در شرق آفریقا و شرق آسیا، از جمله جنوب فیلیپین و بخش هایی از اندونزی، مستقر شوند و از این مناطق به فعالیت بپردازند.

به هرحال به نظر اين قلم اگر درقبال چنين گزارش هاي نگران كننده اگر هيچ فشار جدي بر پايگاه هاي امن تروريست ها در ايالت سرحد پاكستان وجود نداشته باشد و هيچ اقدام عملي دراين زمينه صورت نگيرد، چنين گزارش هايي جز اين كه از جريان تروريسم و افراطي گري يك تابو بسازد كه خود غرب نيز آن مي ترسد، دستآورد ديگري نخواهد داشت. درحالي كار شناسان سياسي و نظامي بار ها تاكيد كرده اند و برمقامات ناتو پيشنهاد كرده اند كه پايگاههاي تروريست ها در ايالت سرحد پاكستان نبايد امن باقي بماند، بايد اين لانه هاي امن مورد حمله قرار گيرد، اما متاسفانه تاكنون هيچ اقدام جدي دراين زمينه صورت نگرفته است. اماآيا گزارش تحقيقي اخير يك موسسه امريكايي مبني برهمكاري سرويس اطلاعاتي پاكستان با طالبان، آغاز فشار سياسي فزاينده بر دولت پاكستان واقدامات جدي براي حمله بر پايگاه هاي تروريست ها دراين ايالت خواهد بود يا خير؟ 


June 15th, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات